Hieronder (even scrollen ⤵️ indien nodig) vind je een archief van wat ik in de loop der jaren geschreven heb. Het gaat om boeken, artikelen columns en weblogs over de thema’s waar ik me in mijn werk mee bezig hou: bestuur & toezicht, leiderschap en onderwijs.
Je kunt in de menu’s hieronder filteren op thema en op publicatiesoort. Kun je niet direct vinden wat je zoekt? Aarzel niet om contact op te nemen, ik help je graag verder. Ook reacties en feedback stel ik op prijs.
Leider zijn in dialoog
In 2018 kwam mijn boek ® zijn als leider uit. Ondanks de vreemde titel werd het een bescheiden succes dat steeds nieuwe lezers vond. Door de jaren heen kreeg ik regelmatig de vraag of ik het wat concreter kon maken. Het was vooral beschouwend en de lezers waren op zoek naar houvast voor de praktijk....
De lessen van De Wereld Draait Door
Nog een blog over Mattijs van Nieuwkerk? Ja, want er valt denk ik nog iets toe te voegen, aan wat er allemaal al gezegd en geschreven is. Zelf heb ik al eerder geschreven over risico-factoren die grensoverschrijdend gedrag in de hand werken, en toezicht op ontsporend bestuur. De casus-Van Nieuwkerk voldoet aan een flink aantal van de kenmerken...
Weet jij wel wat je aan het doen bent?
“Weet jij wel wat jij aan het doen bent?” Een van de deelnemers aan deze cursus komt onmiddellijk op me af nadat ik de reflectieoefening heb afgerond. Het zit haar blijkbaar hoog. Ik vermoed dat het te maken heeft met een moment in de oefening zojuist. De deelnemer die centraal stond in de reflectieoefening was...
Terugblik
Voor VO-Magazine, het ledenblad van de VO-raad, schreef ik de afgelopen jaren een column over onderwijs en leiderschap. Dit is mijn laatste column voor dit blad. In deze laatste column blik ik terug op het onbenutte potentieel van de verbinding tussen de pedagogische dimensie van onderwijs en de kwaliteit van leidinggeven.
Leiderschap en de maatschappelijke opdracht
Deze podcast is een samenvatting van de masterclass ‘Leiderschap en de maatschappelijke opdracht’, die ik verzorgd heb op voor de PO-raad op 20 april 2022. Ik werd hiervoor geïnterviewd door Maarten Fijnaut. Er wordt steeds meer van onderwijs verwacht. De uitdagingen zijn bekend: maatschappelijke ongelijkheid, inclusief onderwijs en de aantrekkelijkheid van het beroep. Het onderwijs...
Een- of tweehoofdige directie of bestuur – wat is het verschil?
Onlangs kreeg ik de vraag of ik literatuur wist, die licht kan schijnen op de vraag wat de meerwaarde is van een een- of tweehoofdige directie (of college van bestuur). Die vraag heb ik wel eens vaker gehad, maar ik heb nooit goede literatuur kunnen vinden op dat thema. Dat is best interessant om te...
Dialoog – William Isaacs
In 2008 bezocht ik een conferentie over governance in Vail, Colorado. Het was een bijzondere ervaring. Niet alleen vanwege het verblijf in een ski-oord, dat in het late voorjaar leeg en verlaten oogde. De eerste dag kon ik associaties met de horrorfilm The Shining maar moeilijk van me af zetten. Vooral was de conferentie voor mij bij-...
Het leren van professionals. Het blijvend belang van Theory in Practice
In 1974 verscheen Theory in Practice. Increasing Professional Effectiveness, het baanbrekende boek van Argyris en Schön over het vergroten van professionele effectiviteit. Voor De Nieuwe Meso schreef ik in 2004 een beschouwing over. Ik vroeg me af: Hoe stevig zijn Argyris’ theorieën eigenlijk, doorstaan ze de tand des tijds? Nu, alweer 7 jaar na het...
Niet wat je bent, maar hoe je bent als leider
Begin 2021 vroeg de VO-academie mij om een kort verhaal te houden over het thema persoonlijk leiderschap. De video is hier terug te kijken.
Dialoog, kwaliteit en professionals
In mijn werk als onderzoeker en adviseur kwam ik keer op keer terug op het thema ‘dialoog’. Naar mijn mening is dialoog onmisbaar in de ontwikkeling van professionals, zoals leraren. Ik ben er langzamerhand van overtuigd geraakt, dat veel van de problemen die ontstaan waar mensen samenwerken, terug te voeren zijn op een gebrek aan...
De noodzaak van onderwijsvernieuwing – podcast #8 met Harry Grimmius
Een tijd geleden was ik bij het afscheid van Harry Grimmius als bestuurder van de Scholengroep Over- en Midden Betuwe. Bij het afscheid werd uitgebreid stilgestaan bij de belangrijke ontwikkelingen die met name in het vmbo hebben plaatsgevonden om onderwijs betekenisvoller en kansrijker te maken voor leerlingen. En er werd zonder schroom vooruitgeblikt op de...
Podcast #5: Besturen in tijden van krimp
Al begin april had ik een gesprek met Henk van der Esch, bestuurder van Achterhoek VO. Pas nu vond ik tijd om het gesprek te monteren en online te zetten, als vijfde aflevering van mijn podcast. Het gesprek gaat zowel over zijn persoonlijke kijk op de ontwikkelingen in onderwijsbestuur, als over de specifieke uitdagingen van besturen...
Leiderschap in onderwijs: from value to action
Wassink, H., & Stevens, L. (2018). Leiderschap in onderwijs: from value to action. In L. De Man & W. Steensels (Eds.), De directeur vandaag. Perspectieven in schoolleiderschap. Brussel: Politeia.
® zijn als leider
Met dit boek wil ik ideeën die je hebt over organisatie, leiderschap en samenwerken door elkaar schudden, en binnenstebuiten keren.
Lees hier het eerste hoofdstuk
In december 2022 verscheen het vervolg Leider zijn als dialoog. Dit is een dubbelboek, dat zowel ® zijn als leider bevat, als het vervolg erop.
Gespreid leiderschap in het onderwijs
Wassink, H. (2017). Macht, gezag en de kracht van dialoog. In F. Hulsbos & S. van Langevelde (Eds.), Gespreid leiderschap in het onderwijs. Elkaar invloed gunnen voor vernieuwing. (pp. 60–73). Utrecht
Wat is een professionele dialoog?
Het begrip professionele dialoog heb ik ooit (zo ergens in 2010) bedacht als term om te verwijzen naar een gesprek tussen collega-beroepsbeoefenaren over de kwaliteit en beoogde resultaten van hun werk. Sinds die tijd duikt het vaker op en er kan verwarring ontstaan wat er nu precies mee bedoeld wordt. Zonder aan iemand te willen...
Ruimte vinden binnen de kaders
Wassink, H. (2013) Ruimte vinden binnen de kaders. In: Korenhof, M., de Kruif, Renée, & De Laat, Maarten, Leren van Aruba. Professionaliseren van leraren in netwerken. Heerlen: Open Universiteit/LOOK (pp. 198-205). Als je de creativiteit en eigen verantwoordelijkheid van leraren wilt aanspreken, dan moet je erop voor- bereid zijn dat de gevestigde regels daardoor ter discussie komen...
Policy Governance: Rijnlands denken American Style?
Het steeds terugkerende dilemma voor schoolleiders is dat van ‘sturen en loslaten’. Vanuit het Rijnlandse denken wil je docenten als vakmensen zoveel mogelijk verantwoordelijkheid geven. Maar waarop stuur je dan? Wanneer geef je ruimte? Voor schoolleiders die nog een managementniveau boven zich hebben, is dat dilemma extra ingewikkeld. De centrale kaders kunnen soms behoorlijk knellend...
Identificerend leiderschap
Wassink, H. (2012). Identificerend leiderschap. In C. Bakker, Berg, B. van den, Broers, A., Fortuin-Van der Spek, C., Kalsky, M., Roemer, J. en Wassink, H. (red.), Identiteit in beweging. Essays en verhalen over schoolontwikkeling, pp. 70-75. Amersfoort: CPS Onderwijsontwikkeling en advies
Download hier het hoofdstuk Identificerend leiderschap
Onze school is een verhaal
Van den Berg, B., Fortuin-van der Spek, C., Van der Harst, A. en Wassink, H. (2011). Onze school is een verhaal. Identiteit als kwaliteit. Amersfoort: CPS Onderwijsontwikkeling en advies.
Niet langer leverbaar. Lees hier hoofdstuk 2: Leren en leven met hart en ziel